De straffe madam die we hier graag voorstellen, is Zakia Moulaoui. Zij is de oprichter van Invisible Cities, een sociale onderneming in het Verenigd Koninkrijk. Deze biedt stadstours aan, gegidst door mensen met een achtergrond van dakloosheid. Met haar verbindende en inclusieve aanpak inspireert ze ons hoe reizigers en locals dichter bij elkaar kunnen komen.
Hoe het idee van Invisible Cities tot stand kwam
Voordat Invisible Cities het levenslicht zag, werkte Zakia al vijf jaar lang met daklozen. Waar ze voorheen niets over wist, werd nu een van haar grote passies. Ze ontdekte dat mensen eigenlijk niet erg verschillend zijn van elkaar, ongeacht het verhaal dat er zich achter de persoon verschuilt. Ook mensen die te kampen hebben met dakloosheid, willen iets positiefs van het leven maken en hebben af en toe nood aan dat deugddoende schouderklopje. Mensen rondom hen trots maken, dat is wat hen allemaal verbindt.
Zakia kreeg op haar 27ste de vreselijke diagnose van kanker. Haar grootste angst, niet meer in staat zijn om te reizen, bracht haar tot nadenken. Graag wou ze haar passies combineren, maar dit zonder zelf te hoeven reizen. Zakia’s gezondheid verbeterde en ze vond de perfecte oplossing: mensen met een achtergrond van dakloosheid hun eigen verhaal laten vertellen in combinatie met de kracht van toerisme. Door ze op te leiden tot gidsen in hun eigen stad, ontplooien ze vaardigheden die hen kunnen helpen om andere uitdagingen succesvol aan te gaan, zoals een job of een opleiding. Een echte boost voor hun zelfvertrouwen!
Al reeds vier jaar is Invisible Cities actief in vijf steden verspreid over het Verenigd Koninkrijk. In Edinburgh, Glasgow, Manchester, York en Cardiff kan je je laten gidsen door opgeleide locals die dakloosheid hebben meegemaakt of nog steeds meemaken. Tijdens de opleiding ontwerpen ze hun eigen tour op basis van hun eigen interesses. Er is aandacht voor geschiedenis, maar ook sociale projecten komen aan bod. Naast de typische bezienswaardigheden neem je bijvoorbeeld ook een bezoekje aan de opvangplaatsen voor daklozen. Je ontdekt de stad vanuit een ander perspectief.
De balans tussen commerciële mindset en sociale missie
Invisible Cities is een sociale onderneming. Enerzijds heb je de commerciële mindset: de onderneming moet winst maken om draaiende te blijven. Anderszijds wordt de sociale missie benadrukt: de winst die ze maken wordt ingezet voor een sociaal doel, namelijk de ondersteuning van mensen die dakloosheid ervaren en de doorbreking van het stigma rond daklozen. Zakia heeft bewust gekozen voor een sociale onderneming om de mensen met een achtergrond van dakloosheid voor te bereiden op de ‘echte’ wereld. Ze verwacht professioneel gedrag waarbij de regels van de onderneming goed worden nageleefd. Natuurlijk wordt er ook voldoende ondersteuning en begrip getoond naar de gidsen toe. Zo probeert Zakia een goed evenwicht te bewaren, hoewel dit niet altijd even makkelijk is.
Ook de toeristen zijn vol lof over Zakia’s sociale onderneming. Na afloop van de tour kijken ze vaak heel anders naar het begrip van dakloosheid. Hun bewustzijn en perceptie is veranderd als een direct resultaat van de tour. Dit is ook een van de belangrijke doelstellingen die Zakia met Invisible Cities probeert te verwezenlijken. Ze wil het bewustzijn over dakloosheid vergroten. Hoewel het erg zichtbaar is in het straatbeeld, blijft dit maatschappelijke thema eerder onzichtbaar voor conversatie en discussie. Door de gidsen de kans te geven hun verhaal te vertellen, hoopt Zakia op een meer proactieve aanpak van dakloosheid. Want als het daarop aankomt, kan de maatschappij veel meer en beter doen.
Het potentieel van duurzaam toerisme
Volgens Zakia draait duurzaamheid volledig rond de mensen. Deze twee aspecten zijn enorm verweven zijn met elkaar. Natuurlijk heb je ook het klimaat en milieuoverwegingen, maar door lokale gidsen in het middelpunt te stellen van alles wat Invisible Cities doet, kunnen toeristen en inwoners zich met elkaar verbinden. Er ontstaat duurzaam toerisme waarbij je verschillende culturen en levenswijzes ontdekt dankzij de gidsen die de straat als geen ander kennen. Ze worden dan ook aanzien als de trotse ambassadeurs van de stad.
Ook de kracht van het reizen ligt volgens Zakia bij de mensen. De mooiste en beste herinneringen aan reizen zijn vaak de mensen die je tijdens deze reizen hebt ontmoet. Het brengt verhalen en ervaringen samen. Daarom mag de kracht van de gegidste tours ook niet onderschat worden. De gidsen laten je ervaren hoe het leven er in een vreemde stad aan toe gaat. Hoe de mensen leven, wat ze dagdagelijks doen. Verder geven de tours de mogelijkheid om sociale problemen aan te kaarten en aan te pakken. Dat grote potentieel om mensen samen te brengen en toleranter te laten worden, is ook voor Zakia niet onopgemerkt gebleven.
Woman that supports other women
Zelf is Zakia een #WomanWithImpact en probeert ze ook de vrouwen die dakloosheid ervaren te ondersteunen. Toch merkt ze een groot verschil tussen het aantal mannelijke en vrouwelijke gidsen. Waar mannen sneller neigen om steun te zoeken bij verschillende organisaties, proberen vrouwen vaak zelf de eindjes aan elkaar te knopen. Verder heb je ook nog de vrouwen die met huiselijk geweld te kampen hebben. Ze zijn op de vlucht voor hun partner waardoor ze zich het niet kunnen permitteren zichtbaar te zijn als gids. Vaak volgen ze wel gemotiveerd de opleiding, maar eens ze die hebben afgerond, werken ze meestal mee achter de schermen. Toch vindt Zakia het uiterst belangrijk dat ze de gidstrainingen volgen, zodat ze toch die vaardigheden en dat zelfvertrouwen opbouwen.
Ook voor women with impact in wording heeft Zakia nog een advies: ga ervoor! Vrouwen hebben vaak de neiging om zichzelf te limiteren met hun gedachten en het gebrek aan geloof in hunzelf. Toch loont het de moeite om deze grote obstakels te overwinnen. Wil je een onderneming opstarten, begin dan met kleine stapjes. Praat over je idee, want wanneer je dingen uitspreekt, zet je de eerste stappen om het te realiseren.
Dit verhaal kwam tot stand in het kader van #WomenWithImpact en werd opgetekend door ViaVia Tourism Academy, in partnerschap met Joker en Metro. Het project wordt mogelijk gemaakt door financiële steun van de Europese Unie in het programma “Frame Voice Report” en wordt gecoördineerd door Wilde Ganzen.