Reizen met impact: focussen op mensen en natuur

Wist je dat…

• toerisme goed is voor 10% van de wereldeconomie?
• 1 op 10 mensen voor zijn inkomen (on)rechtstreeks afhankelijk is van reizigers?

Reizen op een verantwoorde manier kan dus voor een gigantische impact zorgen. Dat weten we bij Joker al jaren. Meer nog: duurzaam toerisme zit al van in het begin, in 1981, in ons DNA.

Vandaag stoppen we met duurzaam reizen. Of toch tenminste: zoals wij dat kennen.

Op een bewuste manier omgaan met de natuur en ervoor zorgen dat je centen rechtstreeks bij de lokale bevolking terechtkomen, is niet meer genoeg.  

Willen we in de toekomst kunnen blijven reizen, dan moeten we volop inzetten op regeneratief toerisme: een vorm van toerisme waarbij je een boeiende, avontuurlijke reiservaring combineert met een positieve impact op je bestemming. Je helpt m.a.w. bij het herstellen en verbeteren van de plek die je bezoekt.

Het is onze ambitie om de referentie te worden voor regeneratief toerisme.

Duurzaam reizen gaat over het evenwicht tussen 3 p’s: people, planet en profit. De Sustainable Development Goals (SDG’s), de 17 doelen van de Verenigde Naties voor een duurzamere wereld tegen 2030, zijn dan weer onderverdeeld in 5 pijlers: people, planet, prosperity, peace en partnerships (die we vanuit Joker wel eens aanvullen met een 6de pijler: pleasure).

Makkelijkheidshalve vatten wij alle initiatieven die we nemen en genomen hebben op gebied van duurzaam reizen / regeneratief toerisme samen onder twee grote noemers:

onze impact op zowel mensen als natuur moet zo positief mogelijk zijn.

Het projectenfonds

Via het Joker ViaVia Projectenfonds investeren we in projecten die passen binnen regeneratief toerisme. We kiezen steeds voor projecten die in handen zijn van lokale organisaties en zich richten op lokale gemeenschappen en hun omgeving. Deze projecten krijgen geld en ondersteuning via o.a. opleidingen en materiaal.

In 2024 investeren we in twee nieuwe projecten:

• een houten reus voor kinderrechten (Entebbe, Oeganda) >>
• Gaucho Verde: leren in de groentetuin (Buenos Aires, Argentinië) >>

1     Joker was in 2018 één van de zes Belgische SDG Voices, de officiële ambassadeurs voor de duurzame ontwikkelingsdoelen (SDG’s ofte Sustainable Development Goals)

2     In 2024 publiceerden we ons tweede geïntegreerd jaarverslag incl. uitgebreide duurzaamheidsverslaggeving. Daarmee lopen we vooruit op de Europese wetgeving.

7     We wonnen al 7 keer de Travel Award voor Meest Duurzame Touroperator. De laatste keer eind 2023.

2014     Joker werd als eerste onafhankelijke Belgische touroperator Travelife Certified. Elke twee jaar bewijzen we opnieuw dat we dit certificaat nog steeds waardig mogen dragen. Het bevestigt dat we aan meer dan 150 criteria voldoen in verband met maatschappelijk verantwoord ondernemen. Het is het eerste label dat aan de strenge eisen van de Global Sustainable Tourism Criteria beantwoordt.

4.463.811     Dat is het budget dat al onze groepsreizigers samen ter plaatse spendeerden in 2023.

‘Regeneratief toerisme’: dat doe je niet op 1 dag. Het is een traject dat je doorloopt, met telkens weer nieuwe inzichten en manieren van denken. We zetten dan ook de hele tijd in op nieuwe projecten om het beter te doen.

Volgende 4 projecten krijgen nu onze volle aandacht:

1. Onze partners ter plaatse

In 2023 hebben we samen met Karavaan, de vzw verantwoordelijk voor de opleiding en opvolging van reisbegeleiders van de Joker-groepsreizen, afspraken gemaakt over het type partners waarmee we willen samenwerken.

In 2024 ligt de focus op onze partners voor individuele rondreizen. In een eerste fase brengen we in kaart welke partners zelf regeneratief toerisme als een leidraad nemen voor hun werking en welke partners (sociale ondernemers) aansluiten bij onze visie en missie. Vervolgens bekijken we hoe we hierover met hen moeten communiceren. We nemen ook bestaande partners onder de loep. Níet om de samenwerking in vraag stellen, wél om het samen beter te doen.

Daarbij beginnen we uiteraard niet van scratch. Op dit moment zijn er al heel wat straffe, inspirerende samenwerkingen waarop we ons kunnen baseren. Zo behaalde onze partner in Mexico, een bestemming die we vorig jaar lanceerden, in 2023 zélf een certificaat in regeneratief toerisme. In Clarksdale (Mississippi; USA) werken we dan weer samen met het Coahoma Collective. Die organiseren diverse activiteiten en workshops die jongeren uit de regio en de lokale gemeenschap sterker maken en toeristen aantrekken. Ook blijven we verder inzetten op samenwerkingen met inheemse gemeenschappen wereldwijd.

Meer over onze samenwerking met partners >>

2. Dierenwelzijn

In 2023 ondertekenden we de vernieuwde versie van de Wildlife-friendly pledge van World Animal Protection. Dat was voor ons ineens ook het officiële startpunt om per dierengroep richtlijnen uit te werken over de omgang en activiteiten. En dat voor zowel huisdieren (paarden, (muil)ezels, kamelen en dromedarissen, sledehonden en rendieren) en wildlife. Het doel van het project, dat nu nog in de researchfase zit, is om guidelines uit te werken die zowel door reisbegeleiders van Joker-groepsreizen als reizigers op een individuele reis gebruikt kunnen worden.

Meer over onze diervriendelijke activiteiten >>

3. Plasticvrij reizen en verminderen CO2-uitstoot

Omdat het voor klanten niet altijd duidelijk is wat er wel/niet in een plasticvrije toiletzak kan zitten, hebben we in elk Joker-reiskantoor een gevulde toilettas gezet. Ook op onze reisbeurzen is er een toonmodel aanwezig. Door op verschillende plekken te communiceren over deze toiletzak, maken we (potentiële) reizigers warm om deze producten te testen.

Eind 2023 lanceerden we een proefproject rond Lifesaver Jerrycans: een reisbegeleidster nam dit waterzuiveringssysteem mee op groepsreis in Tanzania. Deze Lifesaver Jerrycans zouden handig kunnen zijn om in meerdere landen kraantjeswater te drinken en zo wegwerp plastic flessen te vermijden. Verder onderzoek is nodig om te weten hoe en waar we dit systeem efficiënt kunnen gebruiken.

In februari 2024 stuurden we naar al onze klanten een mailing met volgende boodschap: ‘Geen CO2-compensatie meer met Joker’. 17 jaar lang moedigden we onze reizigers aan om de CO2-uitstoot van elke vlucht te compenseren. Dat klinkt als een logische oplossing. Alleen verbeteren we de situatie zo niet. De CO2-uitstoot verminderen, dat is de eerste opdracht. Mét positieve impact. Investeren in bosbehoud, bosherstel en biodiversiteit is een interessant, aanvullend engagement. In onze vernieuwde samenwerking met BOS+ zetten we daar 100% op in.

Een schaduwstudie moet uitwijzen hoe en waar we extra zonnepanelen kunnen plaatsen op het dak van Joker.

Meer over onze andere acties om de CO2-uitstoot te verminderen en plasticvrij te reizen >>

4. Opleiding en sensibilisering

Op dinsdag 16 april worden alle Joker-medewerkers meegenomen in het verhaal van de Inner Development Goals. Het is een eerste stap om iedereen binnen Joker de juiste vaardigheden aan te leren voor de transformatie van duurzaam naar regeneratief toerisme. Werken aan de Inner Development Goals (met als motto ‘from inner growth to outer change’) = werken aan de juiste mindset om te komen tot verandering, innovatie en teamspirit.

In de nabije toekomst zetten we ook verder in op feedbackmogelijkheden voor klanten op het gebied van regeneratief toerisme. Hoe ervaren zij dit op reis? Waar zitten verbeterpunten voor zowel Joker als de organisaties en mensen waarmee we ter plaatse samenwerken?

• Transport naar en van de bestemming heeft het grootste aandeel binnen de totale CO2-uitstoot van onze reizen. De zoektocht naar alternatieven is geen sinecure: zo blijft het treinaanbod binnen Europa schaars (en duur), en zijn verre bestemmingen enkel bereikbaar met het vliegtuig. Voorlopig blijven we dus focussen op het aanmoedigen van positieve initiatieven (zoals de European Sleeper), groepsreizen met minibus/camper en zo weinig mogelijk binnenvluchten.
• Een drinkbus voor water en dus minder plastic op reis is vooral haalbaar binnen (West-)Europa. Daarbuiten is drinkbaar water schaars, en doen we noodgedwongen beroep op flessenwater. Daar waar het kan in grote bidons van 5 liter. Maar ook dat is niet altijd vrij beschikbaar.